Diyabete neden oluyor! Bu belirtiler varsa hemen doktora başvurun

ÖZLEM ATİLA / gazetevatan.com

Şeker hastalığı olarak bilinen diyabet dünya genelinde hızla yayılıyor. Diyabet hastalığında ciddi artış görülmesinin en en önemli nedeni günümüzde hareketsizliğin artması aynı zamanda da beslenme şeklinin son derece bozuk olması olarak açıklanıyor. Geceleri uykusuz kalmak ve gece atıştırmaları yapmakla birlikte hastalarda öncelikle kilo artışı görülüyor. Beslenme şekli ve düzeninin değişmesiyle pankreasa binen yük de artıyor, insülin salgısında bozukluklar meydana geliyor. ve insülin direnci gelişir. Tip 2 diyabet görülme sıklığı bu nedenlerle arttığı uzmanlar tarafından açıklanıyor. 

Diyabet hastalığının giderek artması pek çok kişinin de risk altında olmasına neden oluyor. Peki diyabet ile beslenmenin doğrudan bir ilgisi bulunuyor mu? Prof. Dr. Sinan Çağlayan, diyabet ile ilgili gazetevatan.com'a önemli açıklamalarda bulundu.

KAN ŞEKERİ HIZLA YÜKSELİYOR

Çağlayan hastalığın yavaş bir şekilde gelişme gösterdiğine dikkat çekerek, "Doymuş yağdan zengin, karbonhidrattan çok zengin ve glisemik indeksi yüksek gıdalar pankreasa ciddi bir yük bindirdiği ve pankreastaki beta hücrelerinden insülin salgısını hızla artırdığı için hastalarda insülin direnci gelişir. İnsülin kendisini, hızla yükselen kan şekerini yükseltmek için artırmaktadır. İnsülin direnci gelişen hastalarda uzun vadede glikoz hücre içine iyi giremeyince kandaki düzeyi yükselerek şeker hastalığı, özellikle tip 2 diyabet yavaş yavaş gelişmeye başlamaktadır." diye konuştu. 

KİLOLU KİŞİLER RİSK ALTINDA

Kilolu kişilerde diyabet hastalığının daha fazla görüldüğü biliniyor. Sinan Çağlayan, "Özellikle göbek çevresini artıran ve batın içindeki yağ dokusunun fazlalığı hem karaciğeri hem de pankreası yağlandırmaktadır. Bu yağlanmalar sonucunda organ yağlanmaları nedeniyle pankreastaki beta hücrelerine binen yük yine artmaktadır. Bir birimlik bir insülin kan şekerini hücre içine sokabilecekken, üç birim salgılanan insülin kan şekerini hücre içine sokabilmekte ve insülin direnci başlamaktadır. İnsülin direnci başladıktan sonra daha yüksek insülin daha yüksek şekere, şeker yükseldikçe daha yüksek insüline neden olur ve bu şekilde süren bir kısır döngü sonrasında kan şekerinin yükselerek tip 2 diyabet ortaya çıkar." ifadelerini kullandı. 

BU BELİRTİLER VARSA DİKKAT!

Diyabetin tip 1, tip 2 diyabet, gebelik diyabeti ve diğer çeşitler dedilen 4 çeşit diyabet türü olduğunu belirten Sinan Çağlayan, hastalıkların belirtileri ile ilgili , "Tip 1 diyabet, insülin bağımlı diyabet yani insülinin mutlak eksikliğinin söz konusu olup, hastanın hiçbir şekilde insülin üretmemesiyle kan şekerinin yükselmesi durumudur. Bu hastaların tedavi yaklaşımı insülin olmaktadır.

Tip 2 diyabetes mellitüs, insülin direnci ile gelişmektedir. Tedavisinde ilk başta diyet ve egzersiz ile kan şekeri regülasyonu sağlanmaktadır. Eğer bu şekilde düzelme gözlemlenmiyorsa sonrasında tedavi ve diyet ve egzersiz uygulanmaktadır. Tedavide öncelikle hem insülin duyarlılığını artıran hem de pankreasta insülin salgısını artıran ilaçlar tercih edilebilmektedir. Bunlarla da düzelme gözlemlenmiyorsa en son çare olarak insüline geçilebilmektedir.
Gebelik diyabeti ise gebelik sürecinde genellikle 20. haftadan sonra ortaya çıkan diyabettir. Bu da aslında insülin direncidir. Gebelikte diyet ve egzersize ek olarak metformin ya da insülin kullanılmaktadır. Genellikle gebelik şekeri olan hastalar insülin kullansalar da gebelik şekeri doğumdan sonra sonlanmaktadır.

TEDAVİ SÜRECİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR

Diğer dediğimiz diyabet çeşitleri arasında ise erişkin yaşta ortaya çıkan tip 1 diyabeti bulunmaktadır çünkü tip 1 diyabet genellikle çocukluk yaşlarında ortaya çıkar. Bir diğer durum ise erken yaşta ortaya çıkan tip 2 diyabettir. Bunların tedavileri, o anda insülin eksikliği çok belirginse insülin tedavisi ile ya da hasta genç yaşta bile olsa ağızdan verebileceğimiz ilaçlarla tedavi edilebiliyor. Dolayısıyla diyabetin türü ve nasıl davrandığına göre tedavi yaklaşımı da değişmektedir." şeklinde konuştu. 

GECE ÇALIŞANLAR İÇİN ÖNEMLİ UYARI

Dünya genelinde artan obeziteye paralel olarak diyabetli kişi sayısı da her geçen gün artıyor. Prof. Dr. Sinan Çağlayan diyabetten korunmak için yapılması gerekenleri şöyle açıklıyor;

"Bireyler özellikle tip 2 diyabetten korunabilirler. Diyabetin genetik olarak geçen yönü de bulunmaktadır ve bu ve bu tarz hastalıklardan korunmak zor olabilir. Ancak korunmak ve eğer genetik yükü çok fazlaysa ve hastalıkların daha rahat seyretmesi için mutlaka sağlıklı beslenmek, egzersiz yapmak ve uyku düzeninin sağlanması gerekmektedir.

Özellikle gece çok geç uyumak, uykusuz kalmak ve atıştırma ihtiyacının doğması bu kalori alımını artırmaktadır. Gece vardiyası yapan insanlar ise gündüz uyudukları için onların biyoritmini tersine döndürerek ve yine sağlıklı beslenerek, hareketlerini artırmalarını sağlayarak diyabetten koruyabiliriz."