Türkiye'deki ilk "Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi"ne sahip proje olma özelliği taşıyan, Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR'ın iştiraki STAR Rafinerisi'nin açılışı yapıldı. Törende konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Açılışını yaptığımız projelerle ülkelerimizin ortak hedeflerine yaklaştırdığını düşünüyorum. Bu proje 6.3 milyar dolarlık bir yatırım. Son 30 yıldır gerçekleştirilen en büyük reel sektör yatırımı" ifadelerini kullandı.
19.10.2018 - 15:39 |
Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR'ın iştiraki SOCAR Türkiye tarafından Aliağa'da inşa edilen ve reel sektörün 6,3 milyar dolarlık yatırımla tek noktaya yaptığı en büyük proje olma özelliğini taşıyan STAR Rafineri, Petkim Rüzgar Enerjisi Santrali, Petlim Konteynır Limanı ve Aliağa Genel Müdürlük binasının açılışı gerçekleştirildi. Törene Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, TBMM Başkanı Binali Yıldırım, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ile çok sayıda davetli katıldı. STAR Rafinerisi, Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde son yıllarda gerçekleştirilen en büyük petrol operasyonları arasında yer alıyor. Rafineri, Türkiye'deki ilk "Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi"ne sahip proje olma özelliği de taşıyor.
ERDOĞAN: SON 30 YILDA GERÇEKLEŞTİRİLEN EN BÜYÜK ÖZEL SEKTÖR YATIRIMI
Açılışta konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dev tesisin son 30 yıldır gerçekleştirilen en büyük reel sektör yatırımı olduğunu vurguladı. "Aziz kardeşim" diye hitap ettiği Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve tüm misafirleri selamlayarak başlayan Erdoğan, Azerbaycan'ın 18 Ekim Bağımsızlık Günü'nü tebrik etti. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 18 Ekim 1991'de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan'ın dün itibarıyla 27. yılını geride bıraktığını dile getiren Erdoğan, "Esasen bugünkü Azerbaycan tıpkı Türkiye Cumhuriyeti'nin, bizim son devletimiz oluşu gibi kardeşlerimizin de en genç devletidir." ifadesini kullandı.Erdoğan, yaklaşık bir ay önce Bakü'nün kurtuluşunun 100. yıl dönümü etkinlikleri için Azerbaycan'da olduklarını, Türk ve Azerbaycan ordularının resmi geçitlerini heyecanla ve gururla izlediklerini belirterek, "Türk askeri birlikleri Azerbaycanlı kardeşleriyle geçmişte nasıl omuz omuza çarpıştılarsa o gün de öyle omuz omuza yürüdüler. Bu geçit töreni iki ülke arasında iş birliğinin, iki devlet bir millet oluşumuzun nişanesiydi." diye konuştu.
Haberin Devamı
'İLİŞKİLERİMİZİ BİR ADIM ÖTEYE TAŞIYORUZ'
Star Rafinerisi'nin açılışıyla dünyaya örnek teşkil eden iki ülke ilişkilerinin bir adım daha öteye taşındığını vurgulayan Erdoğan, "Azerbaycan'la ilişkilerimizi sadece hamaset, sadece siyaset boyutunda bırakmayıp güçlü bir ekonomik çerçeveye de oturtuyoruz." şeklinde konuştu. Tesisin enerji alanında iki ülke arasındaki dayanışmanın güçlendirilmesi için uzun süredir yaptıkları çalışmaların en önemli ve somut örneklerinden olduğuna işaret eden Erdoğan, daha önce Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı Projelerini hayata geçirdiklerini anımsattı.
Erdoğan, her biri ayrı öneme sahip bu stratejik projelere, haziranda da bölgesel ve küresel ölçekte etkiye sahip olacak TANAP'ı da eklediklerini anlatan Erdoğan, "Bugün açılışını yaptığımız Star Rafinerisi ile Azerbaycan'la kardeşlik ilişkilerimizin stratejik boyutunu daha da güçlendirmiş oluyoruz. Türkiye ile Azerbaycan'ın öncülüğünde hayata geçirdiğimiz her proje ülkelerimizin bölgesel güç olma vasfını tahkim etmektedir. Dünyanın ticaret savaşları ve krizlerle sarsıldığı bir dönemde birer birer açılışını yaptığımız bu projelerin ülkelerimizi hem tek tek kendi gayelerine hem de ortak hedeflerine yaklaştırdığına inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Star Rafinerisi'nin 6,3 milyar dolarlık bir yatırım olduğuna dikkati çeken Erdoğan, bunun dışında konteyner limanı ve petro kimya tesislerinin de ele alınmasıyla yaklaşık 10 milyar dolarlık bir yatırımın bulunduğunu kaydetti.
Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR'ın bu yatırımı Türkiye'ye kazandırdığını belirten Erdoğan, "Son 30 yıldır gerçekleştirilen en büyük reel sektör yatırımı olan Star Rafinerisi Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki en büyük petrol tesislerinden biri olarak inşallah faaliyet gösterecektir. Rafineri ülkemizin ilk Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi'ne sahip projesi olma özelliğini de taşıyor. Böyle bir yatırım olunca bizim üzerimize düşen de bir görev var, kendilerine ayrıca bir destek de vereceğiz, o destek de bundan böyle sadece bakanlıkta bütün muameleler yürümek suretiyle işlemler bu teşvikten de istifade etmiş olacak. Zira marifet iltifata tabidir, iltifatsız olursa zaidir." diye konuştu.
TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK YERLİLEŞTİRME PROJESİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu rafineri Türkiye'nin en büyük yerlileştirme projesidir. Bu şekilde petrol ürünleri ithalatında her yıl 1,5 milyar dolar civarında tasarruf edilmesi, petrol ürünlerinde dışa bağımlılığın azaltılması hedefleniyor. Günde 214 bin varil, yılda 10 milyon ton ham petrol işleme kapasitesine ve 1,6 milyon metreküp depolama kapasitesine sahip rafineride dizel, nafta, jet yakıtı ve LPG gibi petrol ürünlerinin üretimi gerçekleştirilecek. İstihdam boyutuyla da önemli olan bu tesiste bin 100 kişi görev yapacak. Böylece Türkiye ve Azerbaycan ekonomilerine önemli bir girdi sağlamanın yanında Ege Bölgemizin refahını da yükseltmiş olacağız." dedi.
İki devlet bir millet olarak kendi ülkelerinin yanında bölgedeki tüm halkların güvenliği, istikrarı, refahı ve zenginliği için de çalıştıklarına vurgu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Gönül bölgedeki herkeste bu samimiyeti görebilmeyi isterdi. Doğu Akdeniz'deki hidrokarbon kaynaklarına yönelik tek taraflı oldu bittiler gibi başarısızlığa mahkum çeşitli girişimlerden üzüntü duyuyoruz. Bu durum bölgemizde hala istikrarsızlık ve gerilimden beslenme politikalarından vazgeçemeyenler bulunduğuna da işaret ediyor. Türkiye olarak bu tür dayatmalara karşı cevabımızı hem sahada hem de diplomatik alanda en güçlü şekilde vermeyi sürdüreceğiz. Ülkemizi ve kardeşlerimizi yok sayan hiçbir teşebbüsün başarı şansı olmadığını eninde, sonunda tüm taraflar görecektir. Dostluğa, dayanışmaya, birlikte kazanmaya yönelik her teklife açık olduğumuzu buradan bir kez daha tekrarlamak istiyorum."
Açılışı yapılan tesisin kazançlı iş birliğinin en güzel örneği olduğunu ve herkesi benzer iş birliklerine davet ettiklerini belirten Erdoğan, "Türkiye ve Azerbaycan'ın bölgemizin güvenliği ve istikrarının olmazsa olmaz aktörleri olduğu artık herkes tarafından kabul edilmeye başlanan bir gerçektir. Bu iki ülkenin içinde yer almadığı, rıza göstermediği, destek vermediği hiçbir proje hedefine ulaşamaz." diye konuştu.
KABUL EDİLEBİLİR DURUM DEĞİL
"Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sinin çeyrek yüzyıldır hala işgal altında bulunuyor olması kabul edilebilir bir durum değildir." ifadesini kullanan Erdoğan, Türkiye ve Azerbaycan'ın bu sorunun çözümü için yaptığı girişimlere uluslararası toplumun daha fazla sessiz kalamayacağını söyledi. Erdoğan, şunları kaydetti: "Birleşmiş Milletler başta olmak üzere bölgesel ve küresel sorunların çözümü için kurulan yapılar bu sessizliklerinin bedelini kendi içlerini boşaltarak, varlıklarını çürüterek ödüyorlar. Adalet ve hakkaniyet duygusundan uzak içi boş bir uluslararası sistemin hiçbir toplumun ve bireyin nezdinde itibarı kalmaz. Biz uluslararası toplumun Karabağ meselesi başta olmak üzere dünyada ortaya çıkan haksızlıklara dur demesini bekliyoruz. Şayet istikrara, huzura, refaha yönelik kurallar istisnasız tüm devletler için uygulanmazsa kimse geleceğine güvenle bakamaz. Türkiye ve Azerbaycan olarak biz her hal ve şart altında inandığımız değerler uğrunda verdiğimiz ortak mücadeleye devam edeceğiz. Allah'ın izniyle bu kutlu davada muvaffak olacağız."
Rafinerinin açılışını Aliyev ile yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Erdoğan, "Star Rafinerisi ülkelerimize, milletimize ve bölgemize hayırlı olsun diyorum. Bu projenin ülkemize kazandırılmasında ve inşasında başta değerli kardeşim İlham Aliyev ve emeği geçen herkese özellikle teşekkür ediyorum." dedi.
Konuşmaların ardından iki Cumhurbaşkanı, "Her şeyi başlatan petrol damlasını" simgeleyen damlaya dokunarak tesisi açtı ve daha sonra hatıra fotoğrafı çekildi.
Haberin Devamı
Haberin Devamı
ALİYEV: TÜRKİYE'NİN GÜCÜ BİZİM GÜCÜMÜZDÜR
Törende bir konuşma yapan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bu dev yatırımın Türkiye ve Azerbaycan kardeşlik tarihinde önemli bir yerinin bulunduğunu söyledi.Türkiye'ye 3'üncü ziyaretini gerçekleştirdiğini ve kardeş Türkiye topraklarında bulunmaktan mutluluk duyduğunu kaydeden Aliyev, iki ülke arasındaki ilişkinin en yüksek seviyede bulunduğunu ve bunun da asırlar boyu birlikte olan insanlar için doğal olduğunu aktardı.
Türkiye ile birliğin "sarsılmaz" olduğuna işaret eden Aliyev, Azerbaycan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülkenin de Türkiye olduğunu anımsattı.İki ülkenin ortaklığının şerefli bir tarihe dayandığını, siyasi ilişkilerin en yüksek zirveye çıktığını, bunun iktisadi alana da yansıdığını vurgulayan Aliyev, şöyle konuştu: "Türkiye, Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliği sayesinde dünya çapında büyük bir güce ulaştı. Türkiye dünya çapında söz sahibidir. Bu bizi çok sevindiriyor. Türkiye'nin gücü bizim gücümüzdür. Türkiye bölgede çözümcü rol oynuyor. Türkiye ve Azerbaycan dünya çapında kardeşlik örneği gösteriyor. Ben dünyada 2 ülke tanımadım ki Türkiye ve Azerbaycan kadar bağlı olsunlar. Bu büyük bir servettir. Bunun için büyük yatırımları gerçekleştiriyoruz. Bizim gücümüz birliğimizdir ve bu bizim servetimizdir."
Avrasya'nın enerji ve ulaştırma haritası
Türkiye ile diğer önemli projeleri de hayata geçirmeye hazırlandıklarını kaydeden Aliyev, "Her proje, bölge için Avrasya için önem taşıyor. Türkiye ve Azerbaycan güçlü siyasi irade gösteriyor. Avrasya'nın enerji ve ulaştırma haritasını çiziyor. Bu yeni haritaların altında bizim imzamız var. Bütün bu projeler büyük maliyet gerektiren projeler. Burada kardeş ülkelerin ekonomisine büyük yatırım yaptık." diye konuştu. Aliyev, gelecekte iki ülkenin daha da büyük yatırımlar yapacağına inandığını belirterek, Azerbaycan ve Türkiye kardeşliğinin de devam edeceğini sözlerine ekledi.
Haberin Devamı
BAKAN ALBAYRAK: CARİ AÇIĞIN AZALMASINA KATKI SUNACAK
Açılışta konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak yaptığı konuşmada TürkiyeveAzerbaycankardeşliğinin21'inci yüzyıldakinişanı olan TransAnadoluDoğalGazBoruHattıProjesi'nin (TANAP) açılışından4aysonra,dünyayaörnek olacakdevbirprojeninaçılışı için İzmir'de bir araya geldiklerini söyledi.
Enerji Bakanlığı görevini üstlendiği dönemde Milli Enerji ve Maden Politikaları içinde özellikle petrokimya endüstrisinde Türkiye'nin kapasitesine sağlayacağı büyük katkı sebebiyle STAR Rafineri'ye çok büyük önem verdiklerini belirten Albayrak, bu büyük projenin sadece sağlayacağı istihdam veya yatırım tutarı ile değil bu endüstride Türkiye'nin dışa bağımlılığını azaltmaya vereceği katkıdan dolayı da heyecanlandıklarını dile getirdi. "İşte bugün Yeni Ekonomi Programımızın temel hedef alanlarının başında gelen cari açığın azaltılması ve katma değeri yüksek ürün üretimi stratejilerimizi tam anlamıyla karşılaması nedeniyle heyecanımız bir kat daha arttı." diyen Bakan Albayrak, açılışta verilen fotoğrafın dünyanın içinden geçtiği karamsarlığa, belirsizliğe de aslında en güzel çözüm formülünü sunduğunu ifade etti.
Türkiye ve Azerbaycan arasındaki dostluğu ve birliği dünyanın örnek alması gerektiğine işaret eden Albayrak, "Karşılıklı sağduyu ile ortak hedeflere, dayanışma içinde yüründüğünde bölgesel ve küresel huzura, istikrara ne denli büyük katkılar sunulabildiği bu fotoğrafla çok net bir şeklide görünüyor. Bu güçlü fotoğraf, dünyaya ülkelerin çıkarlarını, ekonomik istikrarlarını korumalarının yolunun, korumacılığı artırmaktan, ticaret savaşları çıkarmaktan değil dayanışmadan, rekabetçilikten, güçlü iş birliklerinden geçtiğini çok net ortaya koyar. Biz bu fotoğrafı, bu kardeşliği, bu birlik ve beraberliği koruyacağız. Ve korumakla kalmayacağız, onu en güçlü ve en güzel şekilde yarınlara, çocuklarımıza, torunlarımıza taşıyacağız." diye konuştu.
Türkiye'nin, "Büyük ve Güçlü Türkiye" idealine emin adımlarla ilerlediğini vurgulayan Albayrak, şunları kaydetti: "Özellikle son dönemde ekonomide yaşadığımız spekülatif atakları ve dalgalanmaları geride bıraktık. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde hayata geçirdiğimiz aksiyon planları ve ilan ettiğimiz Yeni Ekonomi Programımız ile birlikte sadece son bir ayı aşkın sürede, makroekonomik göstergelerde dünyada en pozitif performansı sergileyen ülkelerin başında geliyor Türkiye. İşte bu yolda, ortaya koyduğumuz hedeflere kararlılıkla yürümeye devam edeceğiz. İşte Star Rafinerisi, yeni dönem yatırım önceliklerimizin de önemli bir örneğini oluşturuyor. YEP kapsamında yatırımlarımızı, ihracata dayalı büyümeye, ithal ara maddelerin yerlileştirilmesine, cari açığın düşürülmesine katkı sağlayacak projelere yoğunlaştıracağız."
TBMM BAŞKANI YILDIRIM: BU RAFİNERİNİN EN BÜYÜK ÖZELLİĞİ...
Törende konuşan TBMM Başkanı Binali Yıldırım da, rafineride 3 bin mühendis ve 19 bin 500 ustanın çalıştığını vurguladı. TBMM Başkanı Yıldırım açılışta şunları söyledi:
"Bugün kardeş iki ülkenin akıl, irade ve güç birliği ile vücuda getirdiği bir eserin açılışını yapıyoruz. Coşku ve heyecanımızı artıran bu tesisin açılışı vesilesi ile bir kez daha hepinizi selamlıyorum. Türkiye ve Azerbaycan ilişkilerini ebediyete taşıyacak bu projelerimizle iftihar ediyoruz. Buna benzer büyük ve stratejik olan bu projeler Azerbaycan Türkiye kardeşliğini pekiştirmiyor. Aynı zamanda Kafkasların, Orta Asya'nın ve Avrupa'nın enerji teminine katkı sağlıyor.
Bu eseri meydana getirmek için 3 bin mühendis ve teknisyen aynı zamanda 19 bin 500 usta ve çalışan emekleri ile katkı koydu. 2011’de başlayan ve 7 yılda tamamlanan bu devasa eser rafinerimizin petrol işleme kapasitesine yüzde 25 oranında ilave kapasite sağlıyor. 40 milyon ton petrol tüketimimizin 10 milyon tonunu bu rafineriden sağlayacağız. Cari açıktan da 1.5 milyar dolarlık katkı bu tesisten sağlanmış olacak. Ülkemizde işlenmiş petrolün yüzde 25’ini tek başına sağlayan bu rafineri kardeşliğimizi pekiştirecektir.
Dünyanın en büyük sorunu çevre sorunudur. Bu rafinerinin en büyük özelliği çevre kirliliğini meydana getirmeyecek olmasıdır. Teknolojinin son imkanlarıyla oluşturan bu tesis çevre dostu olarak inşa edilmiştir. Ödüle layık bir eser niteliğindedir. Türkiye Azerbaycan ilişkilerinin en önemli kısmı ticari yatırımlar, enerji ulaştırma projeleri teşkil ediyor. Kardeşliğin yanı sıra ekonomik, sosyal siyasi ve karşılıklı faydalarımız teşkil etmektedir. 1991’den itibaren 200’den fazla anlaşma ve belge imzalanmıştır. Merhum Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, Sayın Cumhurbaşkanı İlhan Aliyev teşviki ile imzalanan bu proje iki ülkeyi birbirine bir daha yaklaştırmıştır. Bu eserler işte iki ülkenin bu anlayışının sonucudur. Bakü Tiflis, Erzurum Güney Kafkasya Doğalgaz Hattı, Bakü Tiflis Demiryolu başarılı bir şekilde hayata geçmiştir. Bakü Tiflis projesinde aktif çalışan biri olarak her iki Cumhurbaşkanı’nın gayretini hatırlıyorum. TANAP projesi de Türkiye ile Azerbaycan’ın gücüne güç katan bir projedir."
BAKAN DÖNMEZ: EKONOMİYE DUYULAN GÜVEN BİR KEZ DAHA KANITLANDI
Törende ilk sözü Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez aldı. Bakan Dönmez şunları söyledi:
Bölgedeki gücümüzü kardeşlikle büyüteceğiz. TANAP hem ülkemizin hem de Avrupa'nın enerji Arz güvenliğine katkı sağlıyor. Türkiye ekonomisine duyulan güven bugün SOCAR'ın yatırımıyla bir kez daha kanıtlandı. Yarınlara daha büyük umutlarla kucaklayacağız. Türkiye - Azerbaycan ilişkisi tarih boyunca dünyaya örnek olmuştur.
