Bilindiği üzere 15 Temmuz 2016 günü Ülkemizde darbe girişimi şeklinde meydana gelen ancak teröristçe bir saldırıya dönüşen olaylar nedeniyle 21 Temmuz 2016 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından 90 gün süreyle Olağanüstü Hal ilan edilmiş ve Karar aynı gün Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Konuya ilişkin TBMM kararı ise 22 Temmuz 2016 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
İlanın dayanağı
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın, “Şiddet olaylarının yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması sebepleriyle olağanüstü hal ilanı” başlıklı 120 nci maddesinde; “Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Milli Güvenlik Kurulunun da görüşünü aldıktan sonra yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde, süresi altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir” hükmü yer almaktadır.
Sıkıyönetimden farkı
Anayasanın bu maddesine istinaden 90 gün süreyle tüm Ülkemizde olağanüstü hal ilan edilmiştir. Ancak bu 90 günlük süre Bakanlar Kurulunun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere Meclis tarafından uzatabilecektir.
Sıkıyönetimde valilere ait yetkiler sıkıyönetim komutanlarına geçer, örneğin zabıta ve polis sıkıyönetim komutanına bağlanır, yani askerin yetkisi artar. Olağanüstü hal de ise valilerin ve polisin yetkileri artar. Yani olağanüstü halde sivil yönetim aynen devam eder.
Etkileri ne olacak?
Oağanüstü Hal Kanunun 11/n maddesinde; işçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sağlık sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet akdinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde, işçi çıkarmanın işverenin de durumu dikkate alınarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlanabileceği veya ertelenebileceği belirtilmiştir.
4857 sayılı İş Kanununda olağanüstü halle ilgili tek düzenleme “Olağanüstü hallerde fazla çalışma” başlıklı 43 üncü maddede yer almaktadır. Ancak bu düzenleme de seferberlik haliyle ilgili olup şu anki durumu kapsamamaktadır.
Hangi maddeler var?
Memurlarla ilgili olarak ise olağanüstü hal konusunda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda düzenlemeler içeren maddeler aşağıda belirtilmiştir.
-Madde 62 Atamalarda görev yerine hareket ve işe başlama süresi
-Madde 72 Yer değiştirme suretiyle atanma
-Madde 96 Olağanüstü yönetim hallerinde çekilme usulü
-Madde 108 Aylıksız izin
-Madde 125 Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller
-Madde 152 Zam ve tazminatlar
Yukarıdaki mevzuat düzenlemelerinden anlaşılacağı üzere, çalışma hayatı yönüyle şu anki olağanüstü hal durumu özellikle 4857 sayılı İş Kanununa tabi çalışanları etkilemeyecektir.
Endişeye gerek yok
Yani mevcut olağanüstü halin sigortalı çalışanlar için etkisi olmayacak.
Çalışma hayatı dün nasılsa, bugün ve yarın da aynen sürecek. Bu nedenle çalışanların endişe etmesini gerektirecek bir durum yok…
