SGK yönetmeliğinde yapılan düzenlemedeki ‘Stajyer ya da bursiyer olarak başlanan tarih sigortalılık başlangıcı kabul edilir’ ifadesi yapılan emeklilik başvurularında patlamaya neden oldu. Ancak vatandaşın hevesi kursağındakaldı
5 Aralık 2017 tarihinde yayımlanan ‘Sosyal Sigortalar İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ tüm ülkede heyecan yarattı. Öyle ki yönetmeliğin 5. maddesini okuyan herkes staj sürelerinin sigortalılıktan sayıldığına kanaat getirdi ve emeklilik müracaatları ardı adına geldi. Açıkçası yadırgamamak lazım çünkü ismi geçen yönetmeliği kim okursa okusun staj sürelerinin sigortalılık başlangıcı olarak kabul edildiğini belirtiyor sanır. İşte anılan yönetmelik maddesi; “(1) Kanunun 4’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için çalışmaya, meslekî ve teknik eğitime, meslekî ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimine, staja veya bursiyer olarak göreve başladıkları tarihten itibaren sigortalı hak ve yükümlülükleri başlar.”
İş kazalarını kapsıyor
Şimdi yukarıda belirtilen maddede ‘sigortalılık yükümlülükleri başlar’ ibaresini hepimiz okuduk ve kendimizce yorumladık. Ancak bahsi geçen maddede kurum, stajyerlerin kısa vadeli sigorta primleri ödendiğinden sadece olası bir iş kazası anında hastane ve tedavi masraflarını karşılayacağını ve bu tarih itibarıyla kısa vadeli sigorta kollarına tabi olduklarını bildiriyor. Bu metni her kim okursa okusun Kısa Vadeli Sigorta Kollarını (Sadece İş Kazası ve Meslek Hastalıklarını Karşılamaktadır) ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarını (Emeklilik ve Diğer Tüm Hak Sahipliklerini Karşılar) bilmeyenler ‘sigortalılık başlangıcı olarak kabul edildi’ şeklinde algılar.
Kurum zor durumda kaldı
Aralık’tan itibaren il il emeklilik müracaatları başlamıştı ki kurum çalışanları da hak kazanmayan kişilerin müracaat etmelerine şaşırdı. Sonralarda durumun kurum çalışanlarının sorgulaması üzerine anlaşıldığı ve önce il müdürlüklerine bildirildiği ortaya çıktı. İlk duyuru Adana Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’nden yapıldı, sonralarında da diğer illerde yaşanan emeklilik müracaat başvuruları da artınca SGK genel bir duyuru yayımlanmış oldu. İşte yapılan o açıklama; “Son günlerde ‘Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik’ ile staj ve öğrencilik sürelerinin emeklilikte geçerli sayılmasına yönelik düzenleme yapıldığı hususunda gerçeği yansıtmayan haberler yapıldığı görülmektedir.
Yönetmelik değişikliği; Mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim gören öğrencilerin ‘İş kazası ve meslek hastalığı’ sigortası kapsamına alınmasını, b- 680 sayılı KHK ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın İçişleri Bakanlığı’na bağlı hale getirilmesi ve Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi’nin kurulmasını içermekte olup, stajyerlerin sigortalılık başlangıcı ya da emeklilik yaşının hesaplanmasına yönelik herhangi bir değişiklik getirmemektedir. Sigortalılık başlangıcı ya da emeklilik yaşının hesaplanması dahil sosyal güvenlik hakları ancak kanunla düzenlenebilecek haklardır. Bu çerçevede, söz konusu haberler gerçeği yansıtmamaktadır.”
Staj mağduru sayısı yaklaşık 5 milyon kişi olunca çıkan her haber, kulaktan kulağa dolanan her fısıltı umut sebebi. Bakalım 2018’de gerçekten sevindirici bir müjde gelecek mi bekleyip göreceğiz…
Ödemeni son güne bırakma MOSİP mağduru olma
Sosyal Güvenlik Kurumunun şüphesiz ki bu güne kadar yaptığı en tartışmalı düzenlemelerden biri sanırım ki veznelerini kapatmak oldu. 2012’den itibaren kapatılan vezneler, geçirmiş olduğumuz 6 yıllık veznesiz dönemde sıkıntılar yarattı. Kurum sisteminin altyapısına 2008’den itibaren büyük paralar harcanıyor olsa da işverenler başta olmak üzere tüm kurum ödemeleri olanlar bezmiş durumda. Mosip sistemi bir gidiyor pir gidiyor, olan ödemeyi son güne bırakanlara oluyor.
Banka sisteminde oluşan hata yüzünden kuruma yönlendirilen işverenlerin sayıları da binleri aşmış durumda.
Konulardan bihaber banka personelleri online tahsilatta göremedikleri paraları beyan usulü ödeme yapmayı bilmediklerinden ‘Kurum ile iletişime geçin’ diyerek kişileri SGK merkezlerine yönlendiriyor.
Kuruma giden vatandaş da hırsını ‘Herhangi bir sorun yok, ödemenizi yapabilirsiniz’ diyen memura çıkışarak alıyor.
Anlaşılamayan bir şekilde son dönemde kurum tahsilatlarını eksik olarak gerçekleştirmektedir. Geneli itibarıyla işveren prim ödemelerinde yaşanan durumda gözlenen hata online tahsilatta tahakkukta görünenden eksik tutar göstermesi. Ödeme yapıldıktan sonra da ‘borcu yoktur’ almak isteyen işveren haliyle ‘Bu iş yerinin borcu vardır’ yazısı ile karşılaşınca soluğu yine kurumda alıyor. Kurum sisteminde borç görünüyor, banka sisteminde borç çıkmıyor!
Eminim ki bunu yaşayan yüzlerce işveren ya da işveren yetkilileri de bu durumu nasıl anlatabilirim diye kara kara düşünüyor. Teknolojiye en çok yatırım yapan kurumlardan biri olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yeni çalışma döneminde bu durumu çözmesi gerekecek.
