Dün Özbekistan’da çıkarılan bir kararnameyi okurken ilginç bir düzenleme yapıldığını fark ettim. Ülkenin yeni Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in buyruğu ile düğünlerde en fazla 200 kişinin davetli olarak bulunabileceği yazıyordu. Sabah çok erken saatlerde pilav dağıtılması da yasaklanıyor ki Özbek pilavı dünyaca meşhurdur.
Tabi düzenlemeyi görünce kendi oğullarım aklıma gelmedi değil! “Bizde durum, genel eğilim nedir?” diyerek sorgulamaya başladım.
Ama öncesinde Özbekistan’daki yeni düzenlemeyi anlatalım. Aslında bu kararname Nevai bölgesinde Cumhurbaşkanının yaptığı bir konuşmayla gün yüzüne çıkıyor. Şöyle diyor Şavkat Mirziyoyev: “Devlet memurlarının tek görevi halka hizmettir. Lüks içerisinde bir bürokrasi olmayacak. Yarın bir kararname imzalayacağım. Bakanların, hakimlerin, yüksek bürokratların düğünlere katılmasını engelleyeceğim. Bugün bir resmi aracı bir çayevinin önünde gördüm.”
Cumhurbaşkanı şöyle devam ediyor: “Taşkent’te bir adamın 4 kızı varsa o adam ne yapacak? Kesinlikle bütçesi yetmeyecek ve sadece düğün için para biriktirecek.Yeri gelince doktora gitmeyecek sağlığına dikkat etmeyecek.”
Şimdi bu açıklamalardan bir çoğumuz böyle bir sınırlamanın demokrasiyle nasıl bağdaştığını sorabilir. Ancak bu tür konuları irdelerken her ülkenin kendi kültür sistemine ve gerekliliklerine bakmak gerekiyor.
Burada temel gerekçe, son yıllarda giderek artan biçimde gösteriş ve israf boyutlarında gerçekleştirilen abartılı kutlamaların sınırlanarak israfın önlenmesi üzerine kuruluyor. Ayrıca bu kutlamalar yoluyla kamudaki yozlaşmanın önüne geçilmesi hedefleniyor.
Bu sıralar çevrede çok duyuyorum “Bu kadar masrafı yapacağıma, tatile giderim, ev ya da araba alırım” diyenleri... Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’de böyle bir yaklaşımla hareket ediyor olmalı.
Yine de bu uygulamanın zaman içerisinde gözden geçirileceğini düşünüyorum. Amaç toplumda ani bir etki meydana getirmeye yönelik. Üstelik Özbekistan yeni Cumhurbaşkanı ile ülkeyi dış dünyaya açan, belirli özgürlük alanlarını genişleten kademeli bir demokratikleşme süreci geçiriyor.
Türkiye ile ilişkiler de her geçen gün güçleniyor. Mayıs ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan Özbekistan’a gidiyor. Vizeler kalkıyor, işadamları yüzünü buraya çeviriyor.
Bizim evlatlara gelince Türkiye’de her yıl ortalama 600 bin çift dünya evine giriyor. Yemekli düğünlerin kişi başı 35 TL’den başladığı düşünülürse diğer masraflarla bir kişinin evlenmesi 50 Bin TL ve yukarısı... Elbette biz böyle bir sınırlamaya tabi olamayız. Ancak şu var ki şatafatlı düğünler yerine sade nikah merasimlerinin azımsanamayacak şekilde arttığı görülüyor.
