Gazete Vatan Logo

İlkbaharın müjdecisi: GÜMÜŞ

Özellikle Mart ve Nisan aylarının favori deniz ürünüdür gümüş balığı… Sıcak ayların bu ön habercisi, protein açısından da son derece zengindir.

İlkbaharın müjdecisi: GÜMÜŞ

Dolunay ve yeni ayın mehtaplı gecelerinde suların kabarmasıyla sahile sokulur. Yumurtlama dönemi Mart ayında başlar, Nisan’a kadar devam eder. Yani çok özel, en lezzetli olduğu aydır Mart gümüş balığı için.

Tavası elde birdir… Acı biberli, acı soslu, ançüezli, biberli, domates salçalı, iç pilavlı salma, ekmek bardağında, kroket, şiş, ızgara, salata, köy usulü.. Akla ilk gelen çeşitleridir.

Lacivert Restaurant’ın Şefi Hüseyin Ceylan: “Solungaçlarının kırmızı… Gözlerinin parlak, derisinin gergin, boyutunun 10-12 cm aralığında olmasına ve de renginin sarımtırak ve kül rengine çalmasına dikkat edelim” diyor. Geçen yıl yine bu dönemde yazmıştım gümüş balığını… Mart ayı geldiğinde benim hiç değişmez tercihim gümüş. Mümkünse her akşam tabağımda yer ayırırım bu lezzetli balığa. Zaman çabuk geçiyor… Unutanlar, okumamışlar olabilir. Bazı bilgilerin tekrarında yarar var. Size önerim; Hem sofralardaki deniz mahsûllerinin ender bulunur özel lezzeti ve hem de lüfer balığının bir numaralı yemi… Göllerin canavarı… Ve hatta kimi zaman akvaryumların süsü gümüş balığını yemeyi ihmal etmeyin. Bir Boğaz’ın klasiği olarak adlandırılan Lacivert Restaurant’ın ünlü şefi Hüseyin Ceylan özellikle vurguluyor: “İlkbahar’ın müjdecisini bu aydan başlayarak en geç Mayıs’ın 15’ine kadar yiyin. Çünkü, özellikle Mart ve Nisan aylarının favori deniz ürünüdür gümüş balığı… Sıcak ayların bu ön habercisi, protein açısından da son derece zengindir.”

Haberin Devamı

Eti leziz yakalanması kolay

Boynunda gümüş renkli bir çizgi haline parlak pulları bulunan gümüş balığının diğer bir adı atherina. Yüzeye daha yakın yüzdüğünden gümüş balığının tutulması pek kolay. Sanılanın aksine de eti
oldukça lezzetli. Hüseyin Usta’yla gümüş sohbetimiz devam ediyor:
Alırken nelere dikkat edelim?.. Ve bu balığın saklama ömrü ne kadar?
Solungaçlarının kırmızı… Gözlerinin parlak, derisinin gergin, boyutunun 10-12 cm aralığında olmasına ve de renginin sarımtırak ve kül rengine çalmasına dikkat edelim.Saklama koşullarının el verdiği süreç içinde 3 ay muhafaza edebilirsiniz.
Mehtaplı gecelerde avlanır
Gümüş balığı diğer balıkların yakalanmasında kullanılabilir. Küçüğü ve tatlı su içinde yaşayanları süs balığı olarak akvaryum içinde beslenebilir. Yağlı bir balıktır. Ancak yapısında diğer balıklara oranla daha az jelatin içerdiğinden haşlamaya uygun değildir, mideyi yorabilir.
Peki, faydaları nedir?
Gümüş Balığı sağlık açısından yararlı bir balıktır. Taze ve mevsiminde olduğu sürece güvenle tüketilebilir. İnsan vücudu tarafından üretilemeyen bir yağ asidi olan Omega 3’ü yüksek oranda içerir. İçindeki iyotla çocuklarda zekâ gelişimini destekler. Çocuklar ve hamile kadınlar tarafından bolca tüketilmelidir. Kalsiyum deposudur ve kemikleri takviye eder. Kemik erimesinin önüne geçilmesi adına bolca tüketilmelidir. Protein bakımından; A, B ve D vitaminleri açısından zengindir. Yüksek oranda fosfor içerir. Bu balık her dolunay ve yeni ayın mehtaplı gecelerde suların kabarmasıyla sahile sokulur. Yumurtlama dönemi Mart ayında başlar, Nisan’a kadar devam eder. Yani çok özel, en lezzetli olduğu aydır Mart gümüş balığı için.
Neler yapılabilir gümüş ile?..
Neler yapılmaz ki ama tavası çok lezizdir, zâten elde bir… Acı Biberli…
İyi hoş da gümüş balığı pişirirken işin püf noktaları nelerdir?..
Gümüş balığı buğulamaya ve haşlanmaya uygun değildir. Daha çok kızartması tercih edilir. Kızartma esnasında yağın kızgın olması gerekmektedir.
Karalahana ile doldurulmuş gümüş balığı dolması
Malzemeleri:
- 10 adet gümüş balığı - 200 gr karalahana - 75 gr kırmızı soğan - 5 adet fişek domates - 10 adet fındık turp - 7 adet kapari - 25 gr maskolin - 3 adet Lime limon - Karabiber - Tuz
Hazırlanışı:
Karalahanayı haşlayın, soğuk suya alıp iyice kuruttuktan sonra ince ince doğrayın. Kırmızı soğanı fildişi doğrayıp karalahana ile kavurun. Tuz ve karabiber ile tatlandırın. Gümüş balıklarını kılçıklarını çıkarın ve pullarını temizleyin. Gümüş balıklarının aralarına hazırlamış olduğumuz karalahanayı koyup 170 dereceye ayarladığınız fırında 4 dakika pişirin. Domatesleri ortadan ikiye kesip zeytinyağı tuz ve karabiberle tatlandırın. Balıklara ekleyip 3 dakika daha fırınlayın. Üzerine zeytinyağı ekerek sıcak olarak servis edebilirsiniz.
Gümüş balığı tava
Malzemeleri:
- 500 gram gümüş balığı - 350 gr un - Ayçiçek yağı -Tuz l Limon
Hazırlanışı:
Gümüş balıklarının içlerini temizleyip pullarını alın. Ayçiçek yağını derin bir tavada iyice ısıtın. Unun içine yeteri kadar tuz koyup karıştırın. Balıkları unladıktan sonra silkeleyerek fazla ununu alın kızgın yağda pişirin. Mevsim yeşillikleri, kırmızı soğan ve limon ile beraber servis edebilirsiniz.
Nasıl temizlenir?
Eh pek de alışkın olmadığımız ya da daha doğru bir yaklaşımla alışkanlığımızı epey kaybettiğimiz bu balığı temizlerken nelere dikkat etmeliyiz? Hüseyin Usta’nın tarifi ayrıntılı: “Temizlerken bıçağa gerek yoktur. Balığı sol avucunuzun içine alıp sağ elinizin işaret ve başparmağı vasıtasıyla balığın kafasını kopararak ve sonra başparmağınızı karnına sokup yararak temizleyebilirsiniz. Ardından bol suyla iyice yıkayın. Kılçıklarını çıkarıp (fileto) balıkları açık veya kapanmış olarak kullanabilirsiniz.”

Haberin Devamı