Kiracı ve ev sahipleri için yeni dönem! Yüzde 133'lük zamda anlaştılar
Kiracı ve ev sahibi milyonlarca vatandaşı ilgilendiriyor. Kira uyuşmazlıklarında yeni dönem 1 Eylül'de başladı. Artık kira tespit, tahliye, uyarlama, kontrat kaynaklı sorunlar, taşınmaz paylaşımı, kat mülkiyetinden kaynaklı uyuşmazlıklar, aidata ilişkin davalar zorunlu arabuluculuk sürecine tabi oluyor. Bir ev sahibi ile kiracı yüzde 133'lük zamda anlaştılar. Süreç nasıl mı işledi? İşte ayrıntılar
“Eylül ayındaki dava sayılarını bir önceki yılın aynı ayına kıyasladığımızda dava sayılarının 20 binden 2 bin 500’lere düştüğünü görüyoruz. Arabuluculukta dava sayısı yüzde 90 azaldı. Arabuluculuk çok başarılı ve davaları engelledi.
‘ANLAŞMA ORANI ARTMAYA BAŞLADI’
Şu anda görülmekte olan arabuluculuk toplantılarının yaklaşık 5 bininde anlaşma var. 3 bin civarında da anlaşmama var. Bu şunu gösteriyor: Geçen haftalara göre anlaşma oranı da artmaya başladı.
‘SAYISIZ ALTERNATİFLE ÇÖZÜM ÜRETİLEBİLİR’
Şimdi burada arabulucular nasıl anlaştırıyorlar? Arabuluculuk bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Bir sürü alternatiflerle anlaşma yaratmak mümkündür. Sadece tek yöntem değil, sayısız alternatif ile çözümler üretilebilir.
BEDELDE ANLAŞMA MODELİ: 14 BİN TL’DE ANLAŞTILAR
Yaşanmış bazı arabulucu anlaşmalarını örnek vermek gerekirse, birinci anlaşma modeli olarak bedelde anlaşma modelini örnek gösterebiliriz. Kiracı 6 bin TL ödüyor.
Çevredeki kiralar 25 bin TL seviyesinde, taraflar yüzde 133'lük zamda yani 14 bin TL’de anlaştı. Çevredeki emsal kiralara baktılar, kira tespit davası şartları da vardı yargıya gitmek yerine kendileri anlaştılar. Bedelde anlaşma modeli ile 14 bin TL’de el sıkıştılar.
GEÇMİŞTEN GELEN KİRA SORUNU: TAHLİYE TAAHHÜDÜNDE ANLAŞTILAR
Diğer bir modelde ise ‘geçmişten gelen kira sorunları’ olanların özellikle önceki yıllarda davalaşmışlarsa verilmiş bir tahliye kararı var. Tahliye kararı istinaf mahkemesinde görülüyor. Ama bu arada kiracının eve de 1 yıla kadar ihtiyacı var.
Tahliye edilirse çok zor durumda yaşayacak. Tahliye kararının bölge adliye mahkemesi tarafından kabul edilme ihtimali de var. Taraflar şu konuda anlaştı: 1 yıl süre sonrasına tahliye taahhüdü verelim. Kira artışı normal artıştan daha düşük yapılmasın ve bu şekilde anlaşma yapıldı.
KADEMELİ KİRA ARTIŞI MODELİ: YENİ YILDA KİRA ŞU OLACAK
Üçüncü modelde ise kira arışını kademeli olarak yapmaktır. Örneğin bugün kira 6 bin TL, ancak 3 ay 6 bin TL’den oturmaya devam et. Yılbaşından itibaren ücretlere zam gelecek. ‘Yeni yılla birlikte kira rakamın şu olacak’ diyerek rakamları belirleyerek anlaşma modelidir.
DÖRDÜNCÜ MODEL: TAHLİYE TAAHHÜDÜ ALINIR, KİRA BEDELİ ARTIRILMAZ
Dördüncü anlaşma modeli şudur: Taraflar rakamlarda anlaşamıyorlardır. Tahliyeyi de ev sahibi çok istiyordur. Burada arabulucu huzurunda tahliye taahhüdü alınır kira bedeli artırılmaz.
Bu örneklerin benzerleri iş yerleri için de olabilir. Bir market, berber dükkanında da bunların hepsi benzer şekilde yapılabilir.
‘YÜZDE 60-70'LERE DOĞRU İLERLEYEN ANLAŞMA ORANLARI VAR’
Sanki arabuluculuk geldi kira sorunlarını yeterince çözemedi diye bir algı var. Bu doğru değil, çok başarılı gidiyor. Şu anda yüzde 60-70'lere doğru ilerleyen anlaşma oranları var bu önemli bir veridir. Arabuluculuğun diğer alanlarda da uygulanması gerekir. Arabuluculuğun olduğu her alanda yüzde 50 anlaşma oranı görüldü.
Şu anda 5 bine yakın anlaşma var. Bu karşılıklı iki kişi üzerinden hesap edilecek olursa yaklaşık 10 bin tarafın anlaştığını gösterir
Her aileyi 4 kişi olarak hesaplarsanız binlerce kişinin sorununun arabuluculuk ile çözüldüğünü söyleyebiliriz.”