Ev sahibi - kiracı ilişkilerinde yeni dönem! 1 ay süre sınırı var, yıl sonu detayı belli oldu

Kira uyuşmazlıklarında 1 Eylül itibariyle yeni döneme geçildi. Ev sahibi-kiracı uyuşmazlıkları mahkemeden önce arabuluculuk faaliyetiyle giderilmeye başlandı. Arabuluculuk sisteminin kira davalarına sayısal olarak etkisi 6 haftada net olarak görüldü. 1 Eylül öncesinde Türkiye’de bir ayda ortalama 20 bin kira davası görülüyordu, bu rakam 3 bine düştü. Kira anlaşmazlıklarında arabuluculuk başarısı ise yüzde 60 seviyesine ulaştı. Türkiye’de kira uyuşmazlıklarının arabuluculuk ile kolaylıkla ve hızlı bir şekilde çözüldüğünü vurgulayan Avukat Arabulucu Umut Metin, “1 Eylül 2023 tarihinden önce Türkiye’de bir ayda ortalama 20 bin kira davası görülüyordu. Arabuluculuk yürürlüğe girdikten sonra geçen 6 haftada açılan dava sayısı sadece 3 bin 15 oldu. Ayda hemen hemen 2 bin dava görülür duruma gelindi. Kira davalarında yüzde 90 oranında bir azalma yaşandı” dedi. Türkiye’de kira davalarının en fazla görüldüğü iki adliye olan İstanbul Çağlayan Adliyesi ve Ankara Adliyesi’ndeki azalışına dikkat çeken Metin, “6 hafta içerisinde Ankara Adliyesi’nde Ekim ayında açılan kira davası sayısı yaklaşık 250, Çağlayan Adliyesi’nde 400 civarında. Türkiye’nin en önemli iki adliyesine bakıldığında dava sayılarında çok büyük oranda bir azalma gözlemliyoruz” diye konuştu. Arabuluculukta şu ana kadar yaklaşık 7 bin anlaşmayla sonuçlandığını belirten Metin, “Arabuluculukta anlaşma oranları yüzde 60 seviyesine yaklaştı. Bu oran Eylül ayının ortalarında yüzde 49’lar seviyesindeydi. Toplum anlaşmak istiyor. Onları barıştıracak, anlaşma sağlatacak kurumu arıyorlardı ve buldular. Arabuluculuk topluma çok fayda sağladı. Kiracı-ev sahibi uyuşmazlıklarında arabuluculuk faaliyetinin 4 haftada tamamlandığını anlatan Metin, devam eden görüşmeler olduğunu ve ay sonuna kadar anlaşma oranlarının daha da artmasını beklediğini söyledi. Metin, “Şu an yaptığımız görüşmelerde yakın dönemde anlaşma sağlayacağız. Bu da anlaşma sayımızın her geçen gün katlanarak artıyor. Artık kiracı ve ev sahibi arasında şiddete dönüşen kavgaların sorunların azaldığını gözlemliyoruz. Bu durum sayılarla da anlaşılmış durumda” diye konuştu. Yüksek anlaşma oranından dolayı adliyelerdeki dava yükünün azaldığını anlatan Metin, hakimlerin ve avukatların adaletin daha iyi sağlanması daha etkin çalışır vaziyete geldiğinin altını çizdi. Metin, “Yıl sonunda arabuluculuğun toplumsal faydasını göreceğiz. Bugüne kadar 7 bin anlaşma yapıldığını hesaba katarsak; iki taraf var ve 14 bin kişinin anlaştığını düşünebilir. Onların ailelerini de katarsak çarpan etkisiyle yaklaşık 100 bin kişinin arabuluculuk sayesinde kira sorunlarını geride bıraktığını anlamış oluruz. Arabuluculuğun toplumsal olarak birbirini anlayan bir hâl oluşturduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu. Uyuşmazlık olduğunda taraflar adliyelerde mahkemeden önce ara buluculuk bürolarına müracaat ediyor. Buradaki işlemlerin tamamı ücretsiz olarak yapılıyor. Yargı gideri, harç, tanık, bilirkişi ücreti gibi bir ödeme yapma zorunluluğu bulunmuyor. Anlaşmazlıkların çözümü için 1 ay gibi bir süre öngörülüyor. Görüşmeler üç hafta içinde tamamlanıyor. Zaruri hallerde bu süre bir hafta daha uzatılabiliyor. İşte arabuluculuk uygulaması ile ilgili merak edilen soruların yanıtları... Arabulucuya dava açmayı planlayan tarafın başvurması gerekiyor. Dava için yetkili mahkemedeki arabuluculuk bürosuna başvurulması gerekiyor. Eğer o mahkemede büro kurulmadıysa sulh hukuk mahkemelerine başvurulabilir. Adliyedeki arabulucu bürosuna başvuru yapıldıktan sonra taraflarla ayrı ayrı görüşülerek uyuşmazlığa ilişkin bilgi alınır. Ardından taraflarla bir toplantı gerçekleştirilir. Tarafların menfaatlerine uygun çözüm bulunması halinde anlaşma sağlanır. Arabulucu ve tarafların katılımıyla hazırlanan anlaşma tutanağı imzalanır. Bu tutanak mahkeme ilamı niteliği taşır. Örneğin söz konusu olan kira artışı ise uzlaşma sonrası dava açılamaz. Kira uyuşmazlıklarının 3 haftada çözüme kavuşturulması hedefleniyor. Uyuşmazlık durumunda bir hafta ek süre de alınabilecek. Görüşmelere, kiracı, ev sahibi, kat maliki, yönetici, ortaklığın giderilmesi davasında hissedarla, taraflar dışında yasal temsilcisi avukat ya da vasi de katılabilir. Görüşmeye taraflardan birinin katılmaması durumunda uzlaşmazlık tutanağı katılan tarafla beraber düzenlenir. Dava açılması durumunda katılmayan taraf ister haklı ister haksız çıksın, arabulucu ücreti ve yargılama giderinin tamamını ödemek zorunda olacak. Uzlaşma sağlanamadığına yönelik bir tutanak hazırlanır. Dava açacak olan taraf bu tutanağı dava dilekçesine ekleyerek dava açar.Uygulamanın başladığı tarihten önce açılan davalarda ve 1 Eylül'e kadar açılan davalarda zorunlu dava şartı olarak arabuluculuğa başvurma şartı aranmayacak. Bu tarihten önce ilk derece, istinaf, bölge adliye mahkemelerindeki davalar için arabuluculuk uygulanmayacak. Kira tespit, tahliye, uyarlama davaları, kiracı ve mal sahibinin kira sözleşmesi kaynaklı ihtilafları zorunlu arabuluculuk sürecine tabi olacak. Taşınır ve taşınmaz malların paylaştırılması ortaklığın giderilmesine yönelik uyuşmazlıklar için de arabulucuya başvurulabilecek. Site, apartman yönetiminin aidat ödememe nedeniyle başlatacakları icra takibi, itiraz halindeki davalar, komşu hakkı, kat malikleri kur kararına uymayan aleyhine açılacak davalar, öncesinde de arabulucuya gidilmesi zorunlu olacak. Ev sahibinin kendisi oturacaksa çıkarma hakkı bulunuyor. Karşılıklı uzlaşma söz konusu olmazsa ev sahibinin bunun için sulh hukuk mahkemesinde ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açması gerekiyor.