“Allah’ın değirmeni ağır, fakat emin öğütür.”
“Ellerinde IKBY bayrağı yerine İsrail bayrakları ile şenlik yapanlar geleceklerini ipotek altına alan Bağımlılık! Referandumunun kaçınılmaz bir biçimde kesilecek, kan ve acı vaat eden faturalarının mutlaka önlerine geleceğini çok geç kalmadan bilmek durumundadırlar.”
Bu satırlar IKBY’de, tartışmalı bölgeleri de kapsayan referandumdan hemen sonra 6 Ekim’de yayınlanan “Kürtlerin Dramı” başlıklı yazımızda yer almıştı...
İsrail dışında hiçbir devletin onaylamadığı, ABD’nin ise yalnızca zamanlamasına karşı çıkmakla yetindiği bağımsızlık referandumu sonrası Barzani’ye ciddi bir fatura kesileceği, İbadi’nin küresel düzlemde arkasına aldığı güçlü destekle bu yanlış hesabı Bağdat’tan geri döndüreceği çok açık olmasına karşın yaşanan tek sürpriz bu kadar çabuk olması.
KYB’nin önceleri referanduma soğuk bakması, sonradan ikna! edilerek desteleme kararı aldığının açıklandığı günlerde Talabani ve İran’a yakınlığı ile bilinen Kerkük valisi Kerim’in başlattığı ve Barzani’yi referandum kararı almaya iten oyunun son perdesi açılmış ve körler ülkesinin tek gözlü kralı Barzani engelleyemediği hırs ve kibri ile bu tuzağa düşmüştü.
Nitekim Bağdat ve özellikle İbadi’nin, Barzani’nin uluslararası arenada içine düştüğü yalnızlıktan yararlanarak çoktandır dolmuş bulunan hesap defterini kapatmak üzere Türkiye ve İran’ın da desteğini alarak Irak ordusunu harekete geçirmesi üzerine KYB’li peşmergelerin cepheyi terk etmeleri, Talabani ailesinin hiçbir zaman güvenmedikleri ve hoşlanmadıkları Barzani’ye öldürücü bir darbe vurması ile şimdilik sonlanmış görünüyor.
Ne var ki KDP ve KYB arasında yıllardır süregelen liderlik mücadelesinde yeni bir perdenin açıldığı Kuzey Irak’ta, Barzani’nin aşiret kültürü açısından utanç verici yenilgisine karşın oyunun bütünüyle sonlandığının ileri sürülmesi yanıltıcı olabilecektir.
İbadi ve KYB’nin İran’a yakınlığı, Tahran güdümlü Haşdi Şabi güçlerinin Irak’taki varlık ve gücüne bağlı olarak İran’ın Irak’ta giderek artan etkisi, Trump’ın İran alerjisi ve İsrail’in bölgede hayata geçirmeye çalıştığı Kürt devleti projesinin ötelenmesi ile bir arada değerlendirildiğinde önümüzdeki süreç Suriye’yi de içine alan yeni oyunlar, ittifaklar, ayrışmalar ve çatışmalara sahne olacak görünmektedir.
PKK’nın ağır silahlı Irak ordusuna karşı direnme gücü olmadığını bilmesine karşın Kerkük’te gövde gösterisinde bulunmuş olmasının Barzani ile birlikte hangi aktörlere ne tür bir mesaj niteliği taşıdığı da bu senaryoya eklendiğinde saflar giderek belli olmaya başlamıştır.
Bu bağlamda referandum öncesi Barzani’ye açık ve güçlü bir destek veren İsrail’in son günlerdeki sessizliği ise her nedense “bazen susarak çok şey anlatabilirsiniz” sözünü akla getirmektedir.
