Günümüzde karaciğer yağlanmasının en önemli nedeni şişmanlık haline geldi.
Artık çoğumuzun bildiği bir kavram var: Vücut Kitle İndeksi. Hatırlayalım; kilomuzun boyumuzun karesine bölünmesiyle ortaya çıkan orana verilen ad. Eğer 20-25 arasındaysa normal, 25-30 arasındaysak fazla kilolu, 30-40 arasındaysak şişman, 40’ın üzerindeysek aşırı şişman gruptayız. Vücut kitle indeksi 30’u aşan kişilerde karaciğer yağlanması da genelde tabloya eşlik ediyor. İşte bu yüzden eğer şişmansanız mutlaka karaciğer kontrolü gerekiyor.
Niçin organlarımız hızla yağlanıyor?
Karaciğer yağlanması denince eskiden hemen akla alkol gelirdi. Alkol riski çok artırıyor. Ama günümüzde karaciğer yağlanmasının en önemli nedeni şişmanlık haline geldi. Yani hiç alkol kullanmasanız da şişman veya aşırı şişmansanız karaciğeriniz yağlanmış olabilir.
Karaciğer vücudun çamaşır makinesi; bütün toksinleri temizliyor, vücudumuzu arındırıyor. Karaciğer lobül dediğimiz odacıklardan oluşuyor. Bunları bir tür filtre gibi düşünebilirsiniz. İşte bu filtreler aşırı yağlanma nedeniyle tıkanıyor, sertleşiyor ve biz buna karaciğer yağlanması diyoruz. Evreleri ve siroza kadar yolu var. Genelde şişman kişilerde 1 ve 2’nci evre yağlanma görülüyor.
Metabolik sendromda da risk var
Yağlanma metabolik sendromun bir parçası. Metabolik sendrom hem dünyada hem de Türkiye’de çok sık görülen bir durum haline geldi. Peki metabolik sendrom nedir? Metabolik sendrom bir hastalık demekti.
- Karaciğer yağlanması
- İnsülin direnci
- Diyabet
- Hipertansiyon
- Ürik asit yüksekliği
- Kan yağlarında artış
- Koroner arter hastalığı
- Polikistik Over Sendromu
Uykunuzu kaçıran ağrılar üzerine kilo kaybı varsa kırmızı bayrak taşıyor.
Kimler kontrol ettirmeli?
Her şişman kişi! Eğer ‘Vücut Kitle İndeksi’niz 30’un üzerindeyse ihmal etmeden lütfen karaciğerinizi kontrol ettirin. Bu kontrol ultrasonografi ve karaciğer testleri başta olmak üzere kan testleriyle gerçekleşiyor.
Ard arda içenlerde risk çok artıyor!
İçkiyi art arda yuvarlayanlarda karaciğer daha çabuk yağlanıyor. İki saat içinde kadınlarda dört, erkeklerde beş-altı kadeh içenlerde karaciğer hasarı riski çok yükseliyor. Alkol değeri yüksek olan viski gibi içkilerde bu risk daha da artıyor. Bu tip alkol alanlarda alkolik hepatit, akut karaciğer yetmezliği gibi durumlar gelişebiliyor. Tedavi edilmezlerse ölümle sonuçlanabiliyor.
Yağlanma özellikle karın içinde toplanmışsa, karaciğer yağlanması da o kadar fazladır.
Sağlıklı beslenince geriye dönebiliyor
Karaciğer muhteşem bir organ; kendini çok güzel yenileme potansiyeline sahip Sağlıklı bir beslenme şekline geçip alkolü de kesince yağlanma geriye dönebiliyor. Bu programı mutlaka egzersizle de destekleyin.
Alkol kullanım dozu nedir?
Alkol sağlığa zararlı. Ancak tamamen vazgeçmek istemiyorsanız limit koyun. Bu konuda son zamanlarda limit iyice alçaltıldı. Kadınlarda günde 10 gram (bir bardak şarap), erkeklerde 20 gram (iki bardak şarap) düzenli alınması tehlikeli. Bundan fazla tüketenler risk artıyor.
Desteklerinin yararı var mı?
Karaciğerini desteklemek isteyenler genelde enginar yemeye başlıyor veya enginar hapları, boğa dikeni kapsülleri gibi desteklere başvuruyorlar. Ancak bunlar hakkında yeterli bilimsel veri yok. Yağlanmayı mucizevi bir şeklide geri döndürecek bir şey de henüz yok! Diyete dikkat etmek, doymuş yağlardan, kırmızı etten, sakatattan, unlu besinler, şekerli gıdalar ve mısır şurubundan uzak durmak gerekiyor.
Egsersiz ve diyet mucizeler yaratıyor
Yağlanmayı engellemek için tek çare sağlıklı bir diyet ve günde 30 dakika egzersiz. Karaciğeri 1 veya 2’nci evre yağlı pek çok kişinin 10-15 kilo verdiklerinde ciğerlerini tamamen temizlediklerine defalarca şahit oldum. Moralinizi bozmadan hemen kolları sıvayın; sağlıklı beslenip, hareket edin.
Hızlı kilo vermek de zarar veriyor
Kısa sürede çok hızlı kilo vermeyin. Çünkü çok riskli. Hızla mobilize olan yağ asitleri karaciğerin yağ yükünü artırıp yağlanmaya neden olabiliyor, ciddi karaciğer yetmezliğine de yol açabiliyor.
