Gazete Vatan Logo

Çocuklar 1 gram bile şeker yememeli

19 miyon öğrenci yarın dersbaşı yapacak. Ülkemizde öğretim ilköğretim çağındaki öğrencilerin çoğu öğle yemeklerini okul yemekhanesinde yiyor. Günlük kalori ihtiyacının üçte birini buradan alıyorlar. Peki çocuklarımıza ne yedirmeliyiz, nelerden uzak tutmalıyız?

Çocuklar 1 gram bile şeker yememeli

Yeni eğitim öğretim dönemi yarın başlıyor, 19 milyon öğrenci dersbaşı yapacak. Ülkemizde öğretim ilköğretim çağındaki öğrencilerin çoğu öğle yemeklerini okul yemekhanesinde yiyor. Günlük kalori ihtiyacının üçte birini buradan alıyorlar. Peki çocuklarımıza ne yedirmeliyiz, nelerden uzak tutmalıyız? Çocukları şeker bağımlılığı ve abur cubur yemekten nasıl uzak tutarız? Okulların açılma arifesinde uzmanlar velilere doğru beslenme çantası önerileri verdi.

Beslenme ve Diyet uzmanı Emre Uzun öğrenciler için en önemli öğünün kahvaltı olduğunu söylüyor. Uzun bütün gece süren açlıktan sonra vücudumuz ve beynimiz yeni güne başlamak için enerjiye gereksinim duyduğunu, bu enerjinin derslerdeki performası etkilediğini belirtiyor. “Kahvaltı yapmayan çocukta dikkat dağınıklığı, yorgunluk, baş ağrısı ve zihinsel performansta azalma olur. Bu nedenle güne yeterli ve dengeli yapılan bir kahvaltı ile başlamak öğrencilerin okul başarısının artmasında son derece önemlidir. Peynir, taze meyve, birkaç dilim ekmek, 1 bardak süt çocuklar için kahvaltıda yeterlidir. Kaliteli protein olan yumurtanın da tüketimine özen gösterilmelidir. Gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi, düzenli olarak ara ve ana öğünlerin tüketilmesi ile mümkündür. Bu nedenle, öğün atlanmamalıdır. Tüketilecek besinlerin, 3 ana, 2 ara öğünde alınması en uygun olanıdır” diyor.

Haberin Devamı

Birleşmiş Milletler’in raporuna göre yüzde 32.1 oranıyla Türkiye obezitede 53 ülkenin nüfusunun incelendiği Avrupa kıtasında birinci sırada yer aldı, buna bağlı olarak çocukluk çağı obezitesi de ciddi boyutlarda arttı. Çocukların sağlıksız beslenmesiyle birlikte başta şeker hastalığı, kan yağı yüksekliği ve hatta tansiyon yüksekliği gibi erişkinlik hastalıkları da çocuklarda daha sık görülür hale geldi. Metabolizma ve Obezite Uzmanı Dr. Ayça Kaya, seker tüketiminin çocuklarda son zamanlarda ciddi bir artış gösterdiğini vurguluyor. Kaya, “Tehlikeli olan gelişme, şekerin artık yerli yersiz neredeyse bütün hazır gıdaların içine koyulur hale gelişi... Sosis, mayonez, ketçap, pizza, hamburger ekmeği, kola, hazır meyve suyu gibi gıdalar şekerle tüketici gözünde daha çekici hale getiriliyor ve çocuklar da bu gıdalara bağımlı hale geliyor. Çocukların severek tükettiği birçok gıda ve içecek gizli şeker deposu. Örneğin bir kutu kolada 15 adet küp şeker var. Bir çok bilinçli ebeveyn çocuğuna kolalı içecekler içirmese de diğer ‘masum’ gibi görülen içecekler de de şeker oranları bir hayli yüksek. Örneğin ice tea’de 12 adet, çikolatalı sütte 15 adet, gazozda 12 adet, vişne suyunda 7 adet, limonatada 15 adet küp şeker var. Bir küp şeker 16 kalori, şeker, vücudumuzu, paslandırıyor, çocuklarımızın hücrelerini 12 yaşında yaşlandırıyor.” diyor.

Haberin Devamı

Sıfır şekerli hayat

Peki çocuklarımızı okul döneminde nasıl beslemeli, ne kadar şeker tüketmelerine izin vermeliyiz? Ayça Kaya soruyu şöyle cevaplıyor, “Bu soruya mümkünse hiç tüketmesinler diye cevap vermek istiyorum. Çocuğunuzu şekerden koruyacaksınız. Evde yapacağınız sağlıklı tariflerle çocuklarınıza daha sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırabilirsiniz. Özellikle tatlı yaparken şeker yerine tarçın, bal, pekmez, keçiboynuzu veya bol kuru meyveleri kullanabilirsiniz. Bu şekilde hazırlayacağınız tatlılarla çocuğunuzun hem tatlı isteğini karşılayacak hem kilo kontrolünü sağlayacak hem de çocuğunuzun daha sağlıklı beslenmesine katkıda bulunacaksınız unutmayın.” diyor.

Haberin Devamı

Ne kadar tatlı tüketsinler
Uzmanlar çocukların şeker ihtiyaçlarını günde bir tatlı kaşığından fazla olmamak kaydıyla bal ve meyvelerden almalarını öneriyor. Çocuklar sabah 1 tatlı kaşığı bal yediyse de günlük meyve hakkından üçte bir oranında düşmemiz gerekiyor. Mesala elma, portakal, şeftali, armut gibi orta şekerli meyvelerden 300 gram yeme hakkı olduğuna göre, bunu üçte bir oranında düşürmemiz gerekiyor. Yani geriye 200 gram meyve hakkı kalıyor. Bu hak da iri bir şeftali, iki küçük elma kadardır.
Çocuklarımızı şeker yüklü gıdalardan uzaklaştırmak için:
- Hazır meyve suyu, gazlı içecekler, şekerli-aromalı içecekler yerine su, ev yapımı soğuk meyve çayı, ayran tercih edebilirsiniz.
- Su içme alışkanlığını bu dönemde onlara aşılayın. Su tüketimini artırmak için de limon, elma dilimi, nane yaprağı içeren suları tercih edebilirsiniz.
- Günlük 1 bardak taze sıkılmış meyve suları veya şekersiz kompostolar tüketilebilir.Taze sıkılmış meyve suları çocukların vitamin-mineral tüketimini artırır.
- Çocukların şeker ihtiyaçlarını, taze meyve, kuru meyve, taze sıkılmış meyve suyu, bal, pekmez, ev kekleri veya ev kurabiyeleri ile karşılayabilirsiniz.
- Pazarlama ve satış gücünün de yeme alışkanlıkları üzerindeki etkileri doğrultusunda, ev ve okuldaki beslenme programlarını doğru biçimde oluşturmakla önlem alabilirsiniz.
İşte doğru formül
Çocuklar en uygun düzen 3 ana 2 ara öğün şeklindeki beslenme düzenidir. Önemli olan bu öğünlere çocuğumuzun günlük beslenmesinde alması gereken enerji, protein, yağ, vitamin ve mineral ihtiyacının tamamını karşılayabilmektir.
Sebzeler: Çeşitli sebzeler, çocukların sağlıklı olması için ihtiyaç duydukları besin maddelerini ve lifleri almalarına yardımcı olur.
Süt: Düşük yağ (yüzde 1) veya yağsız süt tercih edilebilir. Çocuklar ve gençler güçlü kemik, diş ve kas için sütte bulunan kalsiyum, protein ve D vitaminine ihtiyaç duyar.
Tahıllar: Kepekli tahıllar, B vitamini, mineraller ve lifleri daha uzun süre tok hissetmelerine yardımcı olur ve konsantrasyonu sağlar.
Protein kaynağı besinler: Et, kümes hayvanları, balık, kuru fasulye, bezelye, yumurta, fıstık ve tohumlar protein ve demir dahil olmak üzere birçok besin ögesini içerir. Porsiyon boyutları, çeşitli sınıf gruplarındaki çocukların beslenme ihtiyaçlarına dayanır.
Beslenme çantası için öneriler
- İhtiyacı olan proteini karşılamak için haşlanmış yumurta, ızgara köfte veya tavuk, haşlanmış tavuk, peynir koyulabilir. Ekmek de ilave edilebilir.
- Mevsimine uygun iyi yıkanmış taze meyveler ve sebzelerden biri çocuğunuzun vitamin gereksinimini karşılamak için koyulabilir.
- Bunların yanında ceviz, fındık gibi kuruyemişlerin koyulması posa ve mineral desteği olur.
- İçecek olarak süt veya ayran tercih edilebilir.
Ana öğünleri ara öğünlerle destekleyin
Saat 11: Çocuk kahvaltı sonrası öğle yemeğine kadar acıkmıyorsa yememeli, eğer çocuğun ara öğün yapma alışkanlığı varsa öğleden önce 1 porsiyon meyve yanına 10 çiğ badem veya fındık gibi kuruyemişler yiyebilir.
İkindi: Akşam yemeği porsiyonunun artmaması için yemekten önce ara öğün yapılabilir. Burada süt grubunun önemi büyüktür. Süt ve süt ürünleri kişiyi açlık ve tatlı krizlerine karşı korur. Çocukların gelişimi için de süt ürünleri çok önemlidir. Asla ihmal edilmemelidir.
Yatmadan önce ise çocuğun sevdiği yaş veya kuru meyveler seçilerek çocuğa yedirilebilir.

Haberin Devamı