Beslenme çantasında neler olmalı?
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Seza Baykan, öğrencilerin bedensel ve zihinsel gelişimlerini tamamlamaları ve başarılı bir eğitim dönemi geçirmeleri için beslenme düzenlerini oluşturmanın önemine dikkat çekti.
Her sabah dengeli bir kahvaltı şart
Yeterli ve dengeli beslenme için dört temel besin grubundan her gün her öğünde tüketilmelidir. Bu dört temel besin grubu; süt ve ürünleri grubu, et-yumurta – kuru baklagiller grubu, sebze ve meyve grubu, ekmek ve tahıllar grubu olarak belirlenmiştir. Özellikle kahvaltı alışkanlığı edinmek bu yaşlarda oldukça önem taşır. Vücudun ihtiyaç duyduğu en gerekli besin kaynakları bu öğünde karşılanır. Kahvaltıda kan şekerini hızla yükselten ve sonra düşüren şekerli besinler yerine büyümek için gerekli olan proteinden zengin süt, yumurta, peynir; bağışıklığı güçlendiren vitamin ve mineralden zengin taze sebze-meyve; günlük enerji ihtiyacımızın çoğunluğunu sağlayan ekmek, tahıl gevreği gibi besinler tüketilmelidir. Ülkemizde yapılan bir araştırmada, okul çocuklarının ancak yüzde 57’sinin düzenli kahvaltı yaptığı belirlenmiştir. Kahvaltı yapmayan çocukların derslerdeki konsantrasyonlarının ve algılamalarının düşük, dikkat sürelerinin kısa olduğu, öğrenmede güçlük çektikleri, bazılarında da baş ağrısı, baş dönmesi gibi sorunların olduğu saptanmıştır.
Bisküvi yerine kuru meyve
Çocukların besin ihtiyaçlarının doğru karşılanması, fiziksel gelişimleri kadar akademik başarı ve zihinsel gelişimleri için de gerekir. Doğru beslenen çocuklarda zihin performanslarının daha iyi olduğu yapılan çalışmalarla da kanıtlanmıştır. Çocuklara ara öğünlerde abur cubur, bisküvi, çikolata yerine kuru meyve, fındık, ceviz ve badem gibi hem vitamin hem de mineral içeren sağlıklı besinlerin yedirilmesi gerekir. Çocukların okul döneminde fiziksel aktiviteleri de yoğun olduğundan bu besinler onlar için doğru enerji kaynağı olacaktır.
Aile de doğru beslenmeli
Çocukların beslenme alışkanlıklarını doğru yönde değiştirmek kolaydır ancak bu durum biraz vakit alabilir. Bu noktada ailenin çocuğa rol model olması oldukça önemlidir. Bir yiyeceği sadece çocuğa yedirmeye çalışmak yanlış bir davranıştır. Çocuk aynı zamanda aile masasında da bu yiyeceklerin herkes tarafından yendiğini görmek ister. Beslenme alışkanlığı kazandırılmak istenilen çocuk asla zorlanmamalıdır. Ona yiyeceği besinlerin sağlayacağı faydalar anlatılmalıdır. Çocuk böylece kendini baskı altında hissetmeyecek ve severek yemek yiyecektir. Çocuğun vitamin ihtiyacını karşılayabilmesi için sebzelerden en az 2-3 çeşit, meyvelerden de 3-4 çeşit tüketmesi önerilir. Ayrıca yetişkinler gibi çocukların da bazı besinleri seçme özgürlükleri olduğu unutulmamalıdır.
Öğün atlanmamalı
Kahvaltı öğünü başta olmak üzere öğün atlanması, sebze-meyvenin yetersiz tüketilmesi, fast-food ve gazlı içeceklerin tüketiminin fazla olması, ara öğünlerin açma, poğaça, kek, çikolatalı ekmek, hazır meyve suları gibi yağ, şeker içeriği zengin besinlerden oluşması yapılan en büyük beslenme yanlışlarıdır. Okul çağı çocuklarında yetersiz ve dengesiz beslenmeye bağlı olarak şişmanlık-zayıflık, kemik/diş sağlığı bozuklukları, özellikle demir başta olmak üzere diğer mineral ve vitamin yetersizlikleri görülebilir.
Beslenme çantasında neler olmalı?
Beslenme çantasında taşınması kolay ve besleyici değeri yüksek besinler olmalıdır. Özellikle fındık, ceviz, badem gibi kuruyemişler ve kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm gibi kuru meyveler hem çocuğun okul başarısını olumlu etkileyeceği hem de enerji vereceği için beslenme çantasında yer almalıdır.
Beslenme çantası için menü örnekleri:
1- Taze sıkılmış meyve suyu-ev yapımı poğaça 2- Ayran- simit- meyve 3- Süt- ev yapımı kek 4- Taze sıkılmış meyve suyu- peynirli sandviç 5- Ayran- ekmek arası köfte (yağsız tavada) ya da tavuk