100 değil, sadece 46 euro
Türkiye, kurdaki yükselişi ihracatta ve turizmde lehine kullanabilir. Satınalma paritesinde Avrupa’ya göre çok ucuz kaldı. Avrupa’da ortalama 100 euroluk bir mal ve hizmet sepetini Türkiye’de 46 euroya almak mümkün.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Türkiye’nin Satınalma Gücü Paritesi (SGP) değerine göre kişi başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) Endeksi, 2017 yılı için 65 oldu. Bu değer, kişi başına GSYH’nın 28 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması 100 birim iken, Türkiye için 65 birim olduğu anlamına geliyor.
Karşılaştırmalarda 28 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke (Bosna Hersek) kapsandı.
En yüksek Lüksemburg
Karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke arasında kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 253 ile Lüksemburg, en düşük ülke de 29 ile Arnavutluk oldu.
Kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 28 AB ülkesi ortalaması 100 iken, Türkiye için 68 olarak gerçekleşti ve AB ortalamasının yüzde 32 altında kaldı.
Karşılaştırmalardaki yer alan 37 ülke arasında kişi başına fiili bireysel tüketim değeri en yüksek ülke 132 ile Norveç, en düşük ülke 37 ile Arnavutluk oldu.
Gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına GSYH temel alınırken, tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili bireysel tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul ediliyor. Fiili bireysel tüketim, satın alınan mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kâr amacı olmayan kuruluşlardan sağlanan hizmetleri de kapsıyor.
Türkiye’nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi, 2017 geçici sonuçlarına göre 46 oldu. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 46 euro karşılığı TL ile satın alınabileceğini gösteriyor.
Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünün göstergesi olarak kabul ediliyor. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre ‘pahalı’, 100’den küçük ise ‘ucuz’ olarak ifade ediliyor.
