10 günden fazla süren gribe antibiyotik

Soğuklar başladı. Klasik bilgilere göre grip mevsimindeyiz. Burnu akan herkes antibiyotiklere başvuruyor. Konunun uzmanı KBB Hekimi Doç. Dr. Gediz Murat Serin anlattı.

Grip ve nezle nedir? Farkları var mı? Tedavide antibiyotik verilir mi?

İkisi de üst solunum yolu enfeksiyon hastalığı. Gribin etkeni: İnfluenza dediğimiz bir virüs. Tabii bunun da 3 alt tipi var. Nezleyi ise 200'den fazla virüs yapabilir. Nezleyle gribin klinik farkı önemli. Nezle aynı hastalığın hafif formu gibi. Grip ise daha ağır olanı diye basitçe tanımlayabiliriz. Grip toplumda hızlı yayılım gösterebilir. İkisinde de burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı var. Gribin farkı yüksek ateşle birlikte ve biraz daha ağır seyretmesi, kas eklem gibi ağrıların oluşmasını da görüyoruz. Çocukta karın ağrısı, kusma da tabloya eklenebiliyor. Nezle, gripte boğaz ağrısı da oluyor. Sonuçta hepsi virüs hastalığı, dolayısıyla antibiyotik kullanılmıyor. Bütün üst solunum yolu etkilenebiliyor. Antibiyotikleri ikincil bakteri iltahapları eklenince kullanıyoruz (Sinüzit, zatürre gibi) Çünkü bu durumda artık hastalığın formu değişiyor.

Bu değişim nasıl anlaşılıyor?

Kulak Burun Boğaz doktoru burnun içerisine kameralarla baktığında virüs veya bakteri enfeksiyonu ayırımını yapabiliyor. Hastalığın süresi de önemli. Biz, 5-7 gün arasında süren vakalarda antibiyotik vermiyoruz çünkü bunlar genelde virüs hastalığı. Şikayetlerin azalacağına katlanarak artması ile sürenin uzaması durumunda bakterilerin de hastalığa katıldığını hesaba katarak antibiyotiğe başlatıyoruz. 5-7 gün çok önemli basamak yani.

Nezle ile soğuk algınlığının farkı

Bir mit var soğuk algınlığı diye. “Soğuk yedim, soğuğa çıktım böyle oldum” demek pek doğru değil. Soğuk algınlığı dediğimiz şey, viral enfeksiyon aslında aynı hastalıktan bahsediyoruz.

Kendi kendine tedavi var mı?

Yatak istirahati tedavinin birinci basamağı. İkincisi bol sıvı almak. Bitkisel ilaçlar kullanılabilir. Ballı limon, zencefilli çay tedavide kullanılabilir. Bunlara karşı değiliz. Pastil ve spreyler rahatlama için kullanılabilir.

Karşı olduklarınız neler?

Kavun acısı. Burna damlatılır. Ödem ve alerjik reaksiyonlara yol açabiliyor. Bu tip alternatif şeylere pek girmemek gerekiyor. Hastanın veya çocuğun ailesinin kendi kararı ile antibiyotiğe başlamasını da sevmiyoruz.

Başım ağrıyor sinüzitim var doğru mu genelde?

“Başım ağrıyor sinüzitim” var söylemlerinin çoğu yanlış. Bu hastaların çoğunda sinüzit saptamıyoruz. Islak saç ve sinüzitin de bir bağlantısı yok aslında. Sinüzit çoğu dönemde akut bir hadise, burun tıkanıklığı, baş ağrısı, yüz ağrısı, göz arkasında ağrı, koku alma bozulması gibi şikayetlerle seyrediyor. İlk 5-7 günde nezle ve grip şeklinde başlıyor. Sonrasında şikayetler varsa sinüzit gelişmiş diyebiliriz. Sinüsler iltahaplandıysa bu artık bakteriyel bir hastalıktır. Antibiyotikleri tedaviye eklemek gerekiyor.

Bir de kronik olanları var

1-3 ay arasında subakut denilen ara dönem var. Burada da hastanın şikayetleri azalmış, ama hastalık geçmemiş oluyor. Tedavinin birinci prensibi ilaç tedavisidir. Kronik ise şu: Hasta çeşitli tedaviler almış ya da almamış, cevap vermemiş mesela. 3 ay kadar süren şikayet silsilesi var. Burun tıkanıklığı,geniz akıntısı baş ağrısı gibi. Bu hastalara da kronik diyoruz. Kronik demek hemen ameliyat anlamına gelmiyor. İlaç tedavisi deniyoruz. Burnunun içerisinde anatomik problemler var mı onlara bakıyoruz. Solunum yolu alerjisini araştırıyoruz. Yine uzun süreli, ortalama 6 haftalık ilaç tedavisi yaptıktan eğer geçmez ise sonra sinüs tomografisini görerek gerekli durumda ameliyat kararı veriyoruz.

Dalış yaparak sinüzit tedavi edilir mi?

Eğer hastanın anatomik-kronik bir problemi varsa siz hastaya dalış yapabilirsin derseniz zarar vermiş olursunuz. Dalmak 'sinüsleri patlatıp açmak' gibi bir tedavi yok. Sinüs içerisi havalanmadığı için yüksek basınç sinüs mukozası kanamaya başlıyor çünkü. Çok ciddi ağrılar oluşabiliyor.

Geniz eti ve bademcik

Ağız ve yutak bölgesindeki lenf halkası 4-5 yapıdan oluşuyor. Bunlardan birisi bademcik diğeri de geniz eti. Hayatın ilk altı yedi yılı lenf sistemi gelişir. Bu dönemde geniz eti büyür. Kışın çocuklarda üst solunum enfeksiyonları sık olur. Çocukta burun-geniz-sinüs iltihaplarına bağlı olarak tıkanma, burun akıntısı olur. Hasta ilaçlara cevap vermiyorsa geniz etine ameliyatlı müdahale 2-5 yaş arası uygundur.

Bademciklerin ise pratikte iki tane ameliyat endikasyonu var. Bunlardan biri büyüme diğeri ise beta bakterisine sıklıkla maruz kalmak.