‘Biyomas’ ölüm saçıyor
Tezek, ekin artıkları, odun, çalı çırpı gibi yakıt türlerinin kullanılması nedeniyle çoğunluğunu kadınların oluşturduğu 4.3 milyon kişi yaşamını yitirdi
İstanbul Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde görevli Dr. Birsen Ocaklı, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık yarısının, ev içi enerji tüketimi için biyomas yakıt kullandığını söyledi. Tezek, ekin artıkları, odun, çalı çırpı benzeri yakıt türlerine biyomas dendiğini anımsatan Dr. Ocaklı, mutfaktaki katil olarak açıkladığı biyomasın özellikle kadınları ölüme götürdüğünü anlattı. Dr. Birsen Ocaklı, Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Bankası’nın yaptığı çalışmada kadın ölüm nedenlerinde solunum sistemi hastalıklarının üçüncü sırada olduğuna işaret etti.
Dünyada yaklaşık 3 milyar kişinin biyomas yakıt kullandığını belirten Dr. Ocaklı “Ülkemizde çeşitli biyomas yakıtlar kullanılıyor. Özellikle organik olan tezek kullanımı 1990-2000 ve halen tespit edilmiş tezekle birlikte bitki artıkları, odun parçaları da biyomas yakıt olarak kullanılmaktadır. Doğu Anadolu, İç Anadolu, Kuzeydoğu Anadolu’da bu katı atıklarda tezek kullanımı oldukça yaygın. Tandır denen kapalı bir fırında ekmek ve yemek pişiriyorlar. Bahsettiğimiz katı yakıtların yanması ile ortaya çıkan partikül materyal düzeyleri 33 ile 3 bin mikrometreküp olarak bildirilmiş. Ancak yemek pişirme sırasında özellikle havalanmayan mutfaklarda bu partikül madde düzeyi çok ciddi boyutlara ulaşıyor. 30 bin mikrometreküp oluyor. Biyomas yakıtla ortaya çıkan karbonmonoksit düzeyi yemek pişirirken 10 katına çıkıyor” dedi.
